کاهش وزن به طور ناگهانی و بدون هیچ تلاشی میتواند نگران کننده باشد. این حالت ممکن است نشان از یک وضعیت خطرناک و بروز یک بیماری در بدن باشد.
یک قاعده کلی بیان میکند که اگر مقدار قابل توجهی از وزن بدن خود را (بیش از 5 درصد) در طی 6 تا 12 ماه از دست دادهاید، حتما به پزشک مراجعه نمایید.
علاوه بر این میتواند، علائو و تغییرات دیگری در بدن خود را در نظر بگیرید تا با پزشک خود در میان بگذارید.
در نظر داشته باشید، کاهش وزن در حالت عادی، جدی نیست؛ امااگر این کاهش وزن همراه با یک تغییر در بدن اتفاق بیوفتد، میتواند استرسزا و نگران کننده باشد.
با این حال کاهش وزن غیر عادی میتواند نشانگر یک بیماری باشد.
1- از دست دادن عضلات
کاهش عضله یا از دست دادن حجم عضلات، میتواند منجر به کاهش وزن غیر عادی شما شود. علائم اصلی کاهش عضله، ضعف در عضلات است. حتی ممکن است یکی از اندامهای شما، کوکچکتر از دیگری به نظر برسد.
بدن شما از توده چربی و جرم بدون چربی ساخته شده است؛که شامل ماهیچه، استخوان و آب است. اگر ماهیچه خود را از دست دهید، وزن کم میکنید.
سایر علل احتمالی کاهش عضلات:
- صدمات مانند شکستگی استخوان
- افراد سالخورده
- سکته مغزی
- آرتروز
- آتریت روماتوئید
- پوکی استخوان
- بیماری MS
- آسیب های عصبی
2- پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید یا تیروئید بیش فعال، هنگامی ایجاد میشود که غده تیروئید شما هورمون تیروئید زیادی ایجاد کند.
این هورمونها عملکردهای زیادی را در بدن از جمله سوخت و ساز بدن را کنترل میکنند.
اگر تیروئید شما بیش از اندازه کار کند، حتی اگر اشتهای خوبی داشته باشید، به سرعت مواد غذایی را میسوزانید که نتیجه آن میتواند کاهش وزن غیر عمدی باشد.
علائم پرکاری تیروئید:
- ضربان قلب سریع و نامنظم
- اضطراب
- خستگی
- عدم تحمل گرما
- مشکلات خواب
- لرزش دست
- مشکلات پریود در زنان
علت پر کاری غده تیروئید:
- تیروتیدیت
- مصرف زیاد ید
- مصرف بیش از حد داروهای تیروئید
درمان پرکاری تیروئید بستگی به سن و شدت پرونده شما دارد. معمولاً با داروهای ضد تیروئید، ید رادیواکتیو، بتالاکرها یا جراحی، درمان میشود.
3- آرتریت روماتوئید
آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است که باعث میشود سیستم ایمنی بدن شما به مفاصل حمله کند و منجر به التهاب شود.
التهاب مزمن باعث تسریع در متابولیسم و کاهش وزن کلی بدن میشود.
علائم آرتریت روماتوئید:
علائم این بیماری شامل تورم در مفاصل است. معمولاً در هر دو طرف بدن شما بر روی مفاصل یکسان تاثیر میگذارد.
اگر مبتلا به آرتریت هستید، بیشتر از یک ساعت حرکت نکنید، در این صورت مفاصل شما احساس سفت شدن میکنند.
علت آرتریت روماتوئید:
- سن
- ژن ها
- تغییرات هورمونی
- سیگار کشیدن
- چاقی
درمان آرتریت روماتوئید:
درمان RA معمولا با دارو شروع میشود. داروها شامل داروهای ضد ویروسی اصلاح کننده بیماری، کورتیکو استروئیدها، بیولوژیک و مهارکننده های مرتبط است. همچنین استفاده از لوازم پزشکی مانند زانو بند طبی میتواند به درمان این بیماری کمک کند.
3- دیابت
یکی دیگر از دلایل کاهش وزن ناخواسته، دیابت نوع یک است.
اگر مبتلا به دیابت نوع 1 هستید، سیستم ایمنی بدن شما به سلولهای که انسولین تولید میکنند، حمله کرده اند.
بدون انسولین، بدن شما نمیتواند از گلوکز برای انرژی استفاده کند.
این باعث افزایش قند خون میشود. کلیههای شما کلوگز استفاده نشده را از طریق ادرار خارج میکند. همانطور که قند از بدن خارج میشود، کالری ها نیز از دست میروند.
دیابت نوع 1 باعث عوامل زیر میگردد:
- تکرر ادرار
- کمبود آب بدن
- خستگی
- تاری دید
- تشنگی بیش از حد
- گرسنگی بیش از حد
درمان دیابت نوع یک با انسولین، نظارت بر قند خون توسط دستگاه قند خون، اصلاح رژیم غذایی و ورزش همراه است.
5- افسردگی
کاهش وزن ممکن است یک عارضه جانبی افسردگی باشد که حداقل به مدت دو هفته احساس غم و ناراحتی ایجاد میشود.
به علاوه این احساسات میتواند با فعالیتهای روزمره همراه شود.
افسردگی همان قسمت مغز را کنترل میکند که اشتها را کنترل کند. این میتواند منجر به اشتهای ضعیف و در نهایت کاهش وزن شود.
در برخی افراد، افسردگی ممکن است اشتها را افزایش دهد. علائم آن در افراد متفاوت است.
علائم افسردگی:
غم و اندوه مداوم
از دست دادن علاقه به سرگرمی
انرژی کم
خوابیدن خیلی کم یا زیاد
افکار مرگ و خودکشی
تحریک پذیری سریع
درمان افسردگی با روان درمانی و داروهای ضد افسردگی انجام میشود.
6- بیماری التهابی روده
کاهش ناگهانی وزن ممکن است، نشانه بیماری التهابی روده باشد.
IBD اصطلاحی است که شامل چندین اختلال التهابی مزمن دستگاه گوارش است.
دو نوع متداول آن بیماری کرون و کولیت است.
التهاب روده میتواند هورمون گرسنگی و هورمون سیری را مختل کند. این امر باعث کاهش اشتها و کاهش وزن شود.
علائم التهاب روده:
- اسهال
- دل درد
- نفخ
- مدفوع خونین
- خستگی
این علائم توسط غذاهای خاصی ایجاد میشوند. درمان این بیماری با مصرف غذاهای خاص، دارو و در برخی موارد جراحی انجام میشود.
7- بیماری انسداد مزمن ریوی
بیماری انسداد ریوی (COPD) یک بیماری پیشرونده تنفسی است؛ که شامل آمفیزم و برونشیت مزمن است.
آمفیزم به آرامی به کیسههای هوا در ریههای شما را آسیب میزند و تنفس را سخت میکند.
بیماری تنفسی COPD خفیف دارای علائمی همچون:
- تنگی نفس
- خس خس
- تنگی قفسه سینه
- سرفه خفیف
در مراحل بعدی این بیماری، منجر به کاهش وزن بیمار میشود زیرا تنفس با زحمت زیادی همراه است و کالری زیادی میسوزاند.
طبق کلینیک Cleveland فرد مبتلا به COPD ممکن است 10 برابر کالری بیشتری برای تنفس از دست دهند.
علائم بیماری انسداد مزمن ریوی:
- تورم پاها، مچ پا
- کاهش استقامت عضلات
- خستگی
علت اصلی COPD استعمال سیگار است. قرار گرفتن در معرض طولانی مدت مواد محرک مانند: آلودگی هوا و گرد و غبار نیز از علت های دیگر این بیماری است.
درمان
استفاده از دستگاه نبولایزر، داروهای برونکودیلاتیلاتور و اکسیژن درمانی.
از دیگر دلایل کاهش وزن ناگهانی وزن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
8- بیماری اندوکاردیت (التهاب درون شامه قلب)
9- سل
10- سرطان
11- بیماری ادیسون
12- ناراحتی احتقانی قلب
منبع: HealthLine